Terugblik partnerevent Samen voor een zoemende toekomst

Nieuwsbericht | 07-10-2025 | 13:26

Waar zoemden we in 2025?

We zijn trots op wat het netwerk dit jaar al heeft bereikt voor bestuivers. Een paar van de highlights:

• 7 organisaties gaan aan de slag met een subsidie voor een bijenlandschap. Deze subsidie komt vanuit het programma LIFE-IP All4Biodiversity, met cofinanciering vanuit de Nationale Bijenstrategie. Wil je hier meer over weten, lees dan ons nieuwsbericht over de plannen van deze bijenlandschappen.
• De Routekaart Groene Maatregelen is klaar: nu kunnen we aan de slag! Deze routekaart biedt een concreet handelingsperspectief voor een versnelde, gecoördineerde aanpak voor bestuiversvriendelijke leefgebieden in Nederland. Verderop lees je meer over de routekaart en vragen we ook jouw hulp als partner! 
• Er zijn ontwikkelingen voor de Natuurherstelverordening (NHV) en monitoring. Verderop lees je daarover meer en vertellen we je ook hoe je mee kunt denken.  

Update Natuurherstelverordening

Michelle Hahn van het ministerie van LVVN neemt ons mee in de nieuwste ontwikkelingen. In de Natuurherstelverordening (NHV) zijn doelen opgenomen voor bestuivers. En daarmee dus ook verplichtingen. Zo moeten lidstaten voor 2030 de negatieve trend van bestuivers keren. En moeten tegen 2030 de bestuiverspopulaties toenemen. Ook zijn lidstaten verplicht om jaarlijks bestuiverspopulaties te monitoren met een Europees bestuiversmonitoringssysteem. Deze monitoringsmethodiek wordt binnenkort vastgesteld door de Europese Commissie (EC). Dat doet ze via een gedelegeerde verordening van de Commissie. Je vindt deze op de website van de EC. 

Stichting EIS Kenniscentrum Insecten is bezig met het veldwerk voor de monitoringspilot van wilde bijen en zweefvliegen. LVVN gaf hiervoor de opdracht.

Lidstaten moeten voor de NHV een nationaal natuurplan met maatregelen opstellen. LVVN werkt aan de stappen om tot dit plan te komen. Daarvoor brengt het ministerie bestaand beleid en maatregelen en de huidige staat van bestuivers in kaart. Ook gaat ze aan de slag met aanvullende maatregelen. Daarbij kijkt ze naar koppelkansen binnen bestaand beleid zoals de Nationale Bijenstrategie en andere artikelen van de NHV. Ook de taken en verantwoordelijkheden legt ze in het plan vast.

Deelnemen NHV

Op 15 oktober is er een brede stakeholdersbijeenkomst voor de NHV. Heb je interesse om mee te denken? Mail dan naar nhvteam@minlnv.nl. Wil je eerst meer informatie neem dan contact op met Michelle via de Nationale Bijenstrategie. 

Bekijk de presentatie van Michelle Plenair Introductie Natuurherstelverordening (NHV) en doelstellingen bestuivers op onze eventwebsite. 

Inspiratie & BIJleren

Partners gaven verschillende workshops. Alle presentaties van de workshops vind je ook op onze eventwebsite. Hieronder lees je wat er onder andere aan bod kwam.

Wetenschappelijk BIJspijkeren

In deze workshop kregen we een inkijkje in verschillende tools voor bestuivers. Zoals hoe maak je een bloeiboog. Of waar in Nederland zijn geschikte plekken voor een bed& breakfast en verwachten we veel bijensoorten? Dat vind je op de bijendiversiteitskaart. In duo’s ging iedereen aan de slag met een casus. Welke kennisvragen zijn er? En met welke tool kun je die beantwoorden? Een mooie oefening met alle tools en een update van je kennis!

Marten Schoonman (Naturalis), Arjen de Groot en Yavanna Aartsma (Wageningen University & Research verzorgden deze workshop.

Excursie bijenlandschap

Door het natte weer zouden we maar weinig bijen kunnen zien. Maar binnen werd dit ruimschoots goedgemaakt. En kregen we een enthousiaste presentatie over Bijen helpen; zin of ofzin? 

Linde Slikboer (EIS) liet ons mooie foto’s van bijen zien. En leerde ons veel bijenweetjes. Zo hebben bijen structuur in het landschap nodig om zich door het landschap heen te bewegen. Dan kunnen ze elkaar ontmoeten, van bloem naar bloem gaan en hun nest terugvinden.

Willemijn van Hees (Landschap Erfgoed Utrecht) geeft een update over het project Hollandse Bijenlinie met EIS. Met dit project willen ze 16 forten van de Hollandse Waterlinie behouden als waardevolle leefomgeving voor (wilde) bestuivers. Fort Honsdijk is een van deze forten in Utrecht. 

Inmiddels hebben ze 16 forten geanalyseerd op de aanwezigheid van bijen, zweefvliegen en dagvlinders. En de landelijke Richtlijn Bestuivers op Forten is bijna klaar. Deze richtlijn gaan ze landelijk presenteren om de kennis en aanpak breder te delen. Meer weten over de Hollandse Bijenlinie? Bekijk de website van Landschap Erfgoed Utrecht.

Aanzetten tot actie

The Pollinators, Bee Foundation en Ada Wille gaven elk een pitch over hun succesvolle acties. Daarnaast was het de beurt aan alle aanwezigen. Hoe konden wij helpen om nog meer te bereiken voor bestuivers? Alle tips en ideeën waren welkom.

Tosca van der Wouden van The Pollinators vertelde over hun campagne Voer de Bij Bij. Volgend jaar bestaan ze alweer 10 jaar! Hun wens? In elke straat in Nederland een voedselbank voor bijen. 

Lotte Vismans en Hermen van de Waal vertelden over de kracht van het burgerspreekrecht. Bee Foundation heeft bijen daarmee een stem gegeven. Ze maakte gebruik van het burgerspreekrecht bij de gemeenteraad van Amsterdam. En kwam zo op voor de rechten van de bij. Op de website van Bee Foundation vind je de brief die ze gebruikte.

Ook werkt Bee Foundation aan een toolkit. Deze kun je gebruiken als je wilt inspreken in de gemeenteraad. Wil je ook jouw gemeente stimuleren om zich hiervoor in te zetten? Meld je dan aan bij de Bee Foundation.

The Pollinators en Bee Foundation organiseren samen met Stichting Steenbreek het Nationaal Bloembollenweekend. Landschapsarchitect Ada Wille nam hiervoor het initiatief. En dit jaar vindt het weekend voor de derde keer plaats. Graag wil ze nog meer bereik voor het Bloembollenweekend. Want: iedereen kan een bloembol planten! 

De 3 partners van de workshop gingen naar huis met goed gevulde flipovers. 

Bijenvriendelijk beheer

Hoe zorgde Stichting Media NatuurPark voor ecologische ontwikkeling en beheer van het landschappelijke park bij het Mediapark? Ben Bus en Karin van Schothorst namen ons mee in hun aanpak voor dit Hilversumse park. 

Ze betrokken verschillende partijen bij hun plannen zoals:

• grondeigenaren
• huurders
• groenbeheerders
• gemeente 
• vrijwilligers

Het bleek nog lastig om de verschillende grondeigenaren mee te krijgen. Ieder had een eigen kijk op het groenbeheer. Makkelijker was het om steun te krijgen voor de aanschaf van zaden, bollen en planten. 

De stichting gebruikte het ontwerp van het park uit de jaren ’70 als basis voor ecologische ontwikkeling. Dit ontwerp was gemaakt door landschapsarchitect Jan Boon. Daaraan voegde ze ecologische beheerprincipes toe. Door bijvoorbeeld dichte begroeiing en bomen weg te halen komt gelaagdheid in de vegetatie terug. Ze richt zich daarbij vooral op de beste omstandigheden voor bestuivers. En gebruikt en verbetert wat er al aanwezig is in het park.

Cruydt-Hoeck over het nut van inheemse wilde planten

Onze nieuwe partner Cruydt-Hoeck nam ons mee in de wereld van genetisch inheems (autochtoon) plantmateriaal. Met passie en veel kennis vertelde Jojanneke Bijkerk over wat genetische diversiteit is. En waarom dit zo belangrijk is. Ook vertelt ze over hun samenwerkingen. Hun missie is duidelijk: samen werken aan meer biodiversiteit.

Genetisch inheems plantmateriaal bestaat uit nakomelingen die binnen de Nederlandse grenzen zijn ontstaan. En die zich hebben aangepast aan de specifieke omstandigheden van een gebied. Zulke planten kunnen beter overleven en zijn daardoor een sterke basis voor biodiversiteit.

Jojanneke geeft daarvan een mooi voorbeeld: een onderzoek naar Knoopkruid van lokale herkomst. Dit trekt tot wel 9 keer meer parasieten aan. En komt 4 keer vaker voor dan planten van niet-lokale herkomst. Dat laat zien hoe belangrijk regionale herkomst is voor een rijk en veerkrachtig ecosysteem.

Daarnaast gaf Cruydt-Hoeck een kijkje in hun proces van zadenteelt: van duurzame (wild)oogst en behoud van kwaliteit, tot bewaarmethodes en het schoonmaken van zaden. Zo kan uiteindelijk steeds weer de juiste plant op de juiste plek terechtkomen. 

Aziatische hoornaar: probleem voor honingbijen of voor alle biodiversiteit

Frens Pries (Inholland & Hogeschool van Hall Larenstein) lichtte eerst de achtergrond van de Aziatische hoornaar toe. En de impact van aanwezigheid van deze soort in West-Europa.

Daarna was het woord aan de provincie Utrecht. Hoe gaan zij om met de Aziatische hoornaar? Specialist invasieve exoten Christel Welles gaf ons een overzicht van het provinciaal beleid.

En wat is de rol van de imkerij in de bestrijding van deze hoornaar? Marianne Meijboom (Nederlandse Bijenhoudersvereniging) vertelde ons daarover meer.

De vragen die centraal stonden in de workshop waren de landelijke, provinciale, regionale, lokale taken en verantwoordelijkheden en welke rollen de deelnemers zagen.

Bee the Change Serious Game

NewForesight begeleidde het Bee the Change spel. Deelnemers konden in dit spel de transitie van Groene Maatregelen zelf ervaren. Ze stapten daarvoor in de rol van verschillende stakeholders. De kernvraag was steeds: in welke transitiefase zitten we? En welke stakeholder speelt in deze fase een rol? 

Dit spel bleek een goede manier om eens vanuit een andere positie naar de transitie te kijken.